Phần lớn các công ty, doanh nghiệp dù lớn hay nhỏ thì đối với các nhân viên mới được nhận vào làm thì cũng đều phải trải qua quá trình thử việc. “Thời gian thử việc cần lưu ý những gì?” bài viết của tôi sẽ giới thiệu cho các bạn một vài điều cần lưu ý trong thời gian đặc biệt này.

Thời gian thử việc là gì?
Khi đã nhận được vào công ty làm rồi ta phải qua thời gian thử việc của công ty. Thời gian thử việc là một trong những yếu tố mang tính chất ép buộc, 2 bên phải thỏa thuận về vấn này. Theo như quy định pháp luật thì thời gian thử việc là công cụ để đảm bảo quyền lợi cũng như lợi ích của nhân viên tránh bị các nhà sử dụng lao động lạm dụng sức lao động.
Hiện nay, Bộ luật lao động quy định thời gian thử việc đối với những công việc có tính chất và mức độ phức tạp là chỉ được thử việc một lần đối với một công việc. Thời gian thử việc không quá 60 ngày đối với các công việc cần đến trình độ chuyên môn kỹ thuật, cụ thể các nhân viên tốt nghiệp từ hệ cao đẳng trở lên. Đối với các vị trí cần trình độ trung cấp nghề, trung cấp chuyên nghiệp, nhân viên kỹ thuật hay nhân viên nghiệp vụ không quá 30 ngày còn lại các công việc khác không quá 6 ngày.
Truy nhiên với quy định thử việc không quá 60 ngày đây là một thời gian quá ngắn đối với những công việc quản lý bởi công việc này đòi hỏi về trình độ và cả kỹ năng quản lý phù hợp với công việc hay không. Vì thế mà với thời gian thử việc này khiến cho các công ty, doanh nghiệp không đủ thời gian để kiểm tra cũng như quan sát nhân này có đủ yêu cầu của họ mong muốn hay không. Có quá nhiều ý kiến bất cập này đã được Bộ luật lao động 2019 chấp nhận, đối với công việc bên quản lý theo Luật Doanh nghiệp hay Luật Quản lý thì thời gian thử việc không quá 180 ngày có hiệu lực từ ngày 01/01/2021. Vấn đề tăng thời gian thử việc này được xem là hoàn toàn hợp lí để có thể giải quyết các vấn đề cần thiết cho công việc của doanh nghiệp.
Giao kết hợp đồng với người lao động
Trong khi các doanh nghiệp tuyển nhân viên, họ có thể thỏa thuận với về việc làm thử, quyền cũng nghĩa vụ của 2 bên trong thời gian đó. Bên sử dụng lao động được phép giao kết hợp đồng thử việc.
Về cơ bản là vậy nhưng tuy nhiên nếu như công việc được ký theo hợp đồng mùa vụ thì người lao động sẽ được phép không phải thử việc cho bên sử dụng lao động theo đúng quy định của pháp luật. Tại sao lại như vậy? Nguyên nhân là do trên thực tế thì hợp đồng lao động mùa vụ được diễn ra trong một thời gian ngắn, thậm chí là tương đương với thời gian thử việc của công việc khác. Vì thế, mà bên sử dụng lao động sẽ không được ép nhân viên thỏa thuận về việc làm thử. Hai bên người lao động và sử dụng lao động có thể Giao kết hợp đồng thử việc hoặc ký hợp đồng lao động có điều khoản thử việc trong đó.
Thông báo kết quả thử việc
Theo như quy định phía luật thì việc thông báo về kết quả thử việc đó là trước khi người lao động kết thúc thử việc, thì bên người sử dụng lao động có nghĩa vụ phải thông báo tới người lao động cho họ biết thời gian thử việc họ có đáp ứng được các yêu cầu hay không, điều này được quy định cụ thể như sau:
Trường hợp người thử việc không đạt yêu cầu người sử dụng lao động muốn người lao động nghỉ thì phải thực hiện nghĩa vụ đơn phương chấm dứt hợp đồng theo quy định của pháp luật.

Tiền lương trong thời gian thử việc
Theo pháp luật quy định tại Điều 28, Bộ Luật Lao động quy định thì tiền lương của người lao động trong khi thử việc phải được trả ít nhất 85% so với mức lương của công việc đó hiện tại.
Việc tham gia BHYT trong thời gian thử việc:
Trong thời gian thử việc vấn đề được đặt ra ở đây là có phải đóng BHYT trong thời gian thử việc không? Theo Luật Bảo hiểm xã hội 2014 tại khoản 1 Điều 2 quy định người lao động là công dân nước Việt Nam thuộc các đối tượng bắt buộc tham gia BHXH gồm có:
Theo như những quy định trên thì ta thấy đối với trường hợp chưa ký kết hợp đồng chính thức thì sẽ không thuộc đối tượng phải tham gia BHYT trong thời gian thử việc này.
Tuy nhiên, trong quá trình giao kết hợp đồng mà trong các điều khoản mà 2 bên đã thỏa thuận có ghi trong hợp đồng chính mà hợp đồng đó thuộc diện tham BHXH thì như Công văn 2447/LĐTBXH-BHXH ngày 26/7/2011 thì người sử dụng lao động và người lao động cả 2 phải tham gia BHXH cho cả thời gian thử việc.
Số tiền lương cũng như tiền công đóng BHXH là mức lương hay tiền công đã được ghi và thỏa thuận trong hợp đồng. Người sử dụng lao động phải đóng BHXH cho người lao động trên mức lương hoặc tiền công trong hợp đồng.
Kết thúc thời gian thử việc
Theo như Bộ luật lao đồng Điều 29 quy định khi việc là thử đạt đáp ứng nhu cầu bên tuyển dụng cần thì người sử dụng lao động phải thực hiện kí hợp. Bên cạnh đó nếu trong thời gian thử việc mỗi bên đều có quyền hủy bỏ thỏa thuận mà không phải bồi thường cho bên còn lại biết nếu trong thời gian thử mà không đạt yêu cầu đưa ra mà 2 bên đã được thỏa thuận trong hợp đồng trước đó.

Nhưng cần lưu ý khi thử việc được quy định như là một điều khoản trong hợp đồng lao động mà 2 bên đã ký có hiệu lực từ ngày bắt đầu làm việc. Cũng có thể coi hợp đồng lao động giữa các bên đã được thông qua mà ký dựa trên quyền lợi và nghĩa vụ ngay từ ngày đầu bắt tay vào làm việc. Chính vì điều này mà người sử dụng lao động trong suốt thời gian thử việc không thể thực hiện chấm dứt thử việc mà không phải thông báo trước.
Trên thực tế hợp đồng lao động đã giao kết giữa 2 bên theo đúng pháp luật. Trong trường hợp này nếu người sử dụng lao động muốn chấm dứt hợp đồng lao động với người lao động thì phải tuân thủ theo đúng thời hạn thông báo và đưa ra những lý do chính đáng, hợp lý theo Điều khoản 38 của Bộ luật lao động quy định.
Tuy nhiên theo Bộ luật lao động 2019 trong thời gian thử việc thì cả 2 đều có quyền hủy bỏ hợp đồng thử việc hoặc hợp đồng lao động không cần báo trước hay bồi thường. Mặc dù có quy định thử việc cũng như là một điều khoản trong hợp đồng nhưng thời gian này người sử dụng lao động hoàn toàn có thể chấm dứt các thỏa thuận với người lao động
Tạm kết:
Với những chia sẻ trong thời gian thử vệc cần lưu ý những gì hy vọng bài viết sẽ là “chìa khóa trao tay” để cho mọi người lao động biết rõ hơn và lường trước đảm bảo quyền – lợi ích cho bản thân mình một cách hợp pháp nhất bạn cần bi. Cảm ơn các bạn !
Tác giả: Ngọc Diễm
Mục lục nội dung